Enerji girişiyle birlikte maddeler hal değiştirir: Katı halden sıvıya, sıvı halden de gaza. Gaz halindeki maddeye daha fazla enerji verildiğinde madde iyonize olur ve maddenin dördüncü hali olan plazma haline geçer.

Plazma ilk defa 1928 yılında İrving Langmuir tarafından keşfedilmiştir. Hiç de nadir olduğu söylenemez, tersine: Evrendeki maddelerin %99’u plazma halindedir. Plazma, dünyada doğal haliyle yıldırımlarda veya kutup ışıkları olarak kuzey veya güney kutuplarında görülür.

Plazma kısaca yüksek, kararsız enerji düzeyindeki bir maddeyi tanımlar. Plastik ve metal gibi katı maddelerle temas ettiğinde verilen plazma enerjisi yüzeylerle etkileşime girer ve önemli yüzey özelliklerini (örn. yüzey enerjisi gibi ) değiştirir.Bu özelliği ile imalat sanayisinde malzeme özelliklerinin seçici modifikasyonu için kullanılır. Plazma enerjisiyle gerçekleşen işlemler yüzeylerin yapışma kabiliyetini ve ıslanabilirliğini büyük ölçüde artırılmasını sağlar. Bu şekilde sanayide yeni malzemeler (apolar olanlar dâhil), çevre dostu, solventsiz boyalar ve yapıştırıcılar kullanılabilir. Birçok kimyasal ön işlem yönteminin yerini günümüzde plazma işlemleri almaktadır.

Tüm endüstriyel sektörlerde plazma teknolojisi

Kolay kullanılır olması ve hat içine dahil edilebilir olmasından kaynaklı plazma işleme yıllardır tüm endüstri sektörlerinde, otomotiv, ulaşım, elektronik, ambalaj, tüketim malları, medikal, tekstil ve yeni enerjiler gibi alanlarda kullanılmaktadır.

Plazmalar soğuk ve sıcak plazmalar olarak ayrılmaktadır. Yıldızlar sıcak plazmaya örnek gösterilirken floresan soğuk bir plazma örneğidir.

Plazmalar ürettiği ışık sebebiyle aydınlatma teknolojisinde, iyonlar sebebiyle kaplama ve elektronik teknolojisinde, radikal parçacıklar sebebiyle tıp, gıda, ziraat teknolojilerde, UV ve ozon nedeniyle sterilizasyon alanlarında kullanılırlar.

Soğuk plazmaların ısı üretmeden pek çok türdeki bakteriyi öldürdüğü ve farklı mikro-organizma yapılar üzerine etkisi olduğu gözlemlenmiştir. Plazma klimalarda havayı sterilize eder. Kuvöz, hastane, okul, kreş, alışveriş merkezi gibi toplu yaşam alanlarındaki hava, plazma haline getirildiğinde zararlı mikro-organizmalardan arındırılırlar.

Canlılar üzerinde soğuk plazma uygulamaları oldukça önemlidir. Bakteri ve virüslerden kaynaklı pek çok enfeksiyon hastalığı, kimyasal ilaç kullanmadan soğuk plazma ile tedavi edilebilmektedir. Plazmalar endoskopik cihazlarla insan vücudu içine sokularak da kanın sterilizasyonundan vücut içindeki pek çok enfeksiyon tedavi edilmektedir. Ayrıca yanık ve yara tedavisinde, kırışıklık ve kahverengi leke gibi çeşitli deri iyileştirmelerde, ağız-diş sağlığı ve diş çürüğü tedavisinde, dikişsiz ameliyat için kanın pıhtılaştırılmasında ve pek çok kanser türü tedavisinde kullanılmaktadır. Soğuk plazmaların, kök hücre, protein, lökositler, hücre mutasyonu, üreme hücreleri ve nöroloji gibi uygulamaları da yeni sonuçlar meydana getirmiştir. Plazmaların ziraat ve gıda uygulamaları da farklı sonuçlar ortaya koymuştur. Soğuk plazmalar tohum üzerine uygulandığında, kök uzunluğu ve filizlenmede ciddi gelişmeler görülmektedir. Yetişen ürünlerde ciddi verim artışları sağlanmaktadır. Gıda üzerindeki bakterileri yok ederek raf ömürlerini arttırdığı görülmüştür. Sebze, et, balık, süt, peynir gibi pek çok gıda üzerinde soğuk plazma uygulamaları ile daha uzun süre saklanabilen gıdalar elde edilebilmektedir.

Plazma enerjisi farklı malzemelerin yüzey işlemesi için hiçbir enerji türünün yakalayamayacağı başarılı sonuçlar için elverişlidir.

https://www.davitap.com/tr/teknoloji-ve-gelistirmeleri/plazma-teknolojileri-2022